Mannen over hun midlifecrisis
De wanhoop die mannen in midlifecrisis voelen
Vertaling van: http://midlifeclub.com/thoughts-from-a-midlife-man.htm#more-365
Je bent een jonge jongen die opgroeit in de jaren 50, 60 of 70 in Amerika. Je komt uit een modale familie. Je vader werkt en je moeder is thuis en voedt de kinderen op. Tijdens je opvoeding krijg je steeds het volgende te horen: Werk hard, gedraag je netjes en alles komt goed. Grote jongens huilen niet! "Stop met dat zielige gedoe. Niemand vindt je leuk zo. Denk er maar niet meer over na. Dan gaat het vanzelf over." Je helden zijn John Wayne en Clint Eastwood. Dat zijn de rolmodellen voor mannelijkheid. Ze huilen niet, ze winnen meestal en als ze niet winnen, slaan ze iemand in elkaar om zichzelf weer beter te voelen. Of ze schieten iemand neer. Ze vragen zich nooit af waarom ze zich eigenlijk rot voelen. Je doet je best terwijl je opgroeit. Misschien ga je studeren. Misschien ga je in de handel. Hoe dan ook, je doet je best zodat je ouders trots op je kunnen zijn. En je merkt dat ze gelijk hadden. Je bent misschien geen Elvis Presley of een sportheld, maar er is een prachtig meisje dat met je wil trouwen. Je wordt verliefd. Je bent gelukkig. Misschien krijg je kinderen. Misschien niet. Maar je bent een toegewijde, harde werker. Omdat je vrouw waarschijnlijk ook werkt (de tijden zijn tenslotte veranderd) kosten haar baan en de jouwe veel tijd en energie. De gezamenlijke verantwoordelijkheid voor de kinderen kost de nodige tijd. Je stopt met de dingen die je vroeger samen met je vrouw deed. Je houdt elkaars hand niet meer vast. Je praat niet meer samen over alle dromen die jullie hadden. Je bent allebei te moe. Of te druk. Het is niet perfect, maar je hebt het redelijk voor elkaar en dat is al heel wat denk je. Dan op een dag gebeurt er iets. Je vader of een ander gezinslid met wie je een hele goede band had en met wie je misschien nog van alles had willen bespreken, sterft. Je wist natuurlijk wel dat hij ouder werd, maar het gevoel dat hij definitief weg is, is verschrikkelijk. Of je beste vriend, waarmee je uren in een boot zat te vissen. Of de vriend waar je je halve leven mee hebt gevoetbald. Of de collega waar je altijd mee lunchte op je werk krijgt een hartaanval en rijdt met zijn auto tegen een boom. Of hij vertelt je dat hij prostaatkanker heeft en dat het al uitgezaaid is. Je bent je hele leven, in ieder geval de laatste twintig jaar, bezig geweest met werken om vooruit te komen in het leven. Je bent een manager of een opzichter en nu wordt je bedrijf gereorganiseerd en ben je plotseling werkeloos. Op die dag ga je je afvragen: Waar ben ik mee bezig geweest? Wie ben ik? Wie zijn al die mensen die afhankelijk van me zijn? Waarom? Je weet niet of je nog gelukkig bent. Je herinnert je dat er een tijd was dat je gelukkig was, maar je weet niet hoe je je nu voelt. Je kan ook niet echt zeggen dat je ongelukkig bent. Je voelt je leeg. Je voelt je verward. Je voelt je gevangen. Je voelt woede. Maar je hebt niet geleerd om je gevoelens te herkennen en er goed mee om te gaan. Je hebt geleerd ze te onderdrukken. Dus dat doe je. Maar je wordt zo kwaad dat dat onderdrukken echt heel moeilijk wordt. Het is alsof je ijskoud wordt naar je vrouw en je kinderen. Misschien ook naar je vrienden. Want de anderen zijn het probleem. De anderen belemmeren je te zijn wie je wil zijn. De anderen begrijpen je niet. Je vrouw is het makkelijkste doelwit van deze woede. Tenslotte was je vroeger best gelukkig. Maar dat was twintig kilo geleden. Ze ziet er tegenwoordig gewoon niet meer zo goed uit. Het feit dat je zelf ook zwembandjes hebt, doet er niet toe. Vroeger zag ze je nog staan. Nu besteedt ze ook wel aandacht aan je, maar verkeerde aandacht. Ze zeurt. Wat je doet lijkt nooit goed genoeg. Die kleine dingetjes waar je vroeger om moest glimlachen, zijn nu irritant. Je herinnert je alles wat ze verkeerd heeft gedaan. Al had je haar de meeste dingen al lang vergeven.Je verzint er nog wat narigheid bij. Zij is tenslotte onderdeel van het probleem. Geen twijfel mogelijk. Je zit vast. En het is haar schuld. Af en toe breekt er iets door je ijzige buitenkant heen en wordt je woedend op iemand die een verkeersfout maakt. Of je slaat met je vuist tegen een deur. Soms sla je je vrouw. Maar meestal voel je je totaal verdoofd. Clint Eastwood zou het ook zo doen. Niets zeggen, het over je heen laten komen. Met af en toe een uitbarsting. Kom je hier ooit doorheen? Misschien. Maar niet zonder naar de toekomst te kunnen kijken terwijl je vrede hebt met het verleden. Je moet jezelf leren kennen en jezelf de moeite waard vinden. Als je dat niet kunt, raak je je boosheid nooit kwijt. Je kunt dan ook niet van je vrouw houden. Eigenlijk ben je boos op jezelf. Maar totdat je dat onder ogen ziet en daar iets mee gaat doen, blijf je boos op je vrouw. En op bijna iedereen in je omgeving. Je zult alleen zijn. Sorry als dit een lang en saai verhaal was. Maar ik wilde proberen iets van de wanhoop die mannen voelen in zo'n periode te delen. Ik weet niet of dat gelukt is.
Midlifecrisis voelt vaak alsof je een rol in een film speelt
Mijn vrouw heeft me gevraagd iets te schrijven over jouw huidige situatie. Maar voor ik dat doe wil ik een paar dingen zeggen: Ik ken jouw man en jullie relatie niet en ik weet ook niks van zijn huidige situatie. Mijn eigen situatie, een verzoening, is misschien niet hoe dit soort dingen meestal afloopt. Mijn gevoelens en ervaringen zijn misschien niet hetzelfde als die van jouw man. Ik heb mijn hele leven van mijn vrouw gehouden. We hebben zoveel samen meegemaakt en opgelost. Moeilijke tijden in ons huwelijk, problemen met de kinderen, financiele tegenslag en problemen op het werk. We waren echt een geweldige twee-eenheid en ik geloof dat we dat nu weer zijn. Ik heb nooit getwijfeld aan haar onvoorwaardelijke steun en haar inzet voor onze gezamenlijke doelen. En zij had datzelfde gevoel over mij. Ik weet niet of andere relaties ook zo in elkaar zitten, misschien is onze uitgangssituatie wel anders dan die van anderen. Toch heb ik een periode van waanzin doorgemaakt die eigenlijk weinig te maken had met mijn vrouw. Ik was heel ongelukkig en ontevreden met mijn leven. Op een bepaald moment realiseer je je 'dit is mijn leven' en heb je misschien het gevoel dat je niet hebt bereikt wat je wilde. Of dat je niet bent wie je had willen zijn. En daar raak je erg door ontmoedigd. Je hebt je kans gehad en je kan niet veel meer doen om je leven nog te veranderen. Misschien is een verhouding met een andere vrouw beginnen een dramatische manier om toch actie te ondernemen, een weigering om de status quo te aanvaarden. Een manier om dingen te veranderen en je leven een nieuwe richting te geven. Die mogelijkheid kan erg aantrekkelijk lijken voor een man van middelbare leeftijd die teleurgesteld is in zichzelf (medelijden heeft met zichzelf) en het gevoel heeft dat het leven meer te bieden heeft dan wat hij nu heeft. Je kan het niet rationeel uitleggen, maar de fantasie - niet over de andere vrouw, maar over het nieuwe leven - is zo overweldigend en verleidelijk dat je er gewoon in meegaat. Ook al weet je dat het niet realistisch is. Dus besluit je je fantasie te leven en niet stil te staan bij alle pijn en schade die je daarmee veroorzaakt. Je doet een aantal dingen om de emotionele rampspoed die je aanricht goed te praten. Je zegt tegen jezelf dat dit soort dingen voortdurend gebeuren en dus normaal zijn. Mensen veranderen en hun behoeftes veranderen. Het zou toch ondenkbaar zijn dat je niet al het mogelijke doet om gelukkig te zijn? Dat is toch de zin van het bestaan? Het was niet mijn bedoeling om pijn en verdriet te veroorzaken, dus hoe sneller dat gedeelte achter de rug was hoe beter. Mensen gaan dood, het leven zit vol ellende en uiteindelijk komen we daar allemaal overheen en leren ermee leven. Het doet in het begin pijn, maar die pijn blijft niet eeuwig. Uiteindelijk zal het besef komen dat dit voor iedereen het beste was. Toch zie je best vaak dat je nieuwe leven maar een illusie is. Daar weet je je geen raad mee. Dus die gedachtes probeer je te vermijden door zoveel mogelijk leuke dingen te doen. Door druk bezig te blijven, op stap gaan, allerlei dingen te doen zoals uit eten gaan, naar de film of gaan dansen, zodat je weinig tijd hebt om na te denken waar je mee bezig bent. Zolang er genoeg vertier en afleiding is, sta je niet stil bij hoe stom je eigenlijk bezig bent. Als je moe wordt en je gedachtes dwalen een kant op waar je niet heen wil, dan onderdruk je dat. Je zoekt bevestiging bij vrienden en familie omdat je er zelf 'zo dicht bovenop zit dat je het allemaal niet meer zo duidelijk ziet'. Als ze je niet met zoveel woorden zeggen dat je een absolute klootzak bent, vat je hun neutrale of ondersteunende commentaren 'ongeacht wat je doet, je blijft altijd mijn broer, vriend' positiever op dan ze bedoeld zijn. Je hoort wat je wilt horen. En als ze iets zeggen dat je niet aanstaat, negeer je dat en ga je ergens anders bevestiging zoeken dat je goed bezig bent. Kenmerkend voor het hele gebeuren is dat het op de een of andere manier niet echt lijkt. Je bent je niet echt bewust van de konsekwenties van wat je doet. Je hebt het gevoel dat je een avontuur beleeft. Het voelt vaak alsof je een rol in een film speelt. Als je naar een film kijkt, weet je ook dat die weer afloopt. Je weet ook dat wat er gebeurt in de film niet echt is. Maar helaas is de situatie die je in het leven hebt geroepen geen film. Ook al voelt het misschien niet echt voor jou, het is maar al te echt voor alle anderen. Ergens weet je wel dat dit niet eeuwig zo door kan gaan en dat je daarna terugkomt in de realiteit. Je wil alleen niet dat dat nu al gebeurt. Dus ga je door met je bullshit en je doet iedereen pijn die niet in de film zit. Ook jezelf op de momenten dat je beseft dat het geen film is. Dan neem je pillen, alcohol of je zoekt andere leuke afleiding om die pijnlijke gedachtes te verdringen.
Ik had wel steeds het gevoel dat ik een anker in de realiteit had. Ik wist tenslotte dat mijn vrouw zich zorgen om me maakte. Ze zei dat ik mezelf niet was, dat ik ziek was. Ik wist ook dat ze me wanhopig graag terug wilde. En die wetenschap maakte het melodrama van de film nog bedwelmender. Maar belangrijker, ik was ervan verzekerd dat ik weer terug kon. Ik wist dat ze er voor me zou zijn ook al had ik me als een idioot gedragen. Want onze liefde kon uiteindelijk alle stommiteiten overstijgen. Ik heb mijn vrouw een aantal keer dingen beloofd en me totaal niet aan die beloftes gehouden. Toen ik die beloftes deed, meende ik het. Maar het andere leven was zo verslavend dat ik steeds terugviel in de illusie. Maar op een gegeven moment realiseerde ik me dat ik echt het gevaar liep om mijn vrouw te verliezen. En dat mijn leven leeg zou zijn als dat zou gebeuren. Geen anker, geen terugweg, geen realiteit meer. Alleen de film. Ik stelde het script van de film bij. Ze kon wel zeggen dat het voorbij was, maar als ik over een paar jaar tot bezinning zou komen, zou het juist heel romantisch zijn om weer bij elkaar te komen. Waar was ik in godsnaam mee bezig? Dat was het moment dat ik bij zinnen kwam. Ik weet niets zeker en ben wel de laatste die advies kan geven - ik heb me tenslotte als een idioot gedragen - maar als jouw echtgenoot zich net zo voelde als ik, dan geef je hem juist extra zekerheid door steeds te laten merken dat je hem nog wilt. Op die manier houdt hij zijn anker in de realiteit en het geeft zijn film een extra dosis drama. Daar staat tegenover dat als jij los laat, hij misschien volledig opgaat in de illusie. Dus als je stopt met je om hem bekommeren en contact houden, kun je hem misschien wel helemaal kwijtraken. Maar zou dat erger zijn dan het verdriet en de ellende die je nu ervaart? Hoeveel langer wil je gekwetst, boos en in verwarring zijn? Maar hij was natuurlijk je levenspartner en misschien heb je het gevoel dat je hem in de steek laat als hem niet helpt om door deze fase heen te komen. Het is een afschuwelijk dilemma. Ik zou je aanraden hem los te laten. Zorg dat je niet langer zijn veilig uitweg bent. Speel geen rol meer in zijn film. Zeg hem: dat je aan het huwelijk wilt werken, dat je hem kunt vergeven en hem terug wil. Maar dat vanaf vandaag jouw leven om jou draait en niet meer om zijn film. Je weet niet waar dit besluit toe zal leiden, maar je hebt meer nodig dan hoop en de droom dat de dingen weer zo zullen zijn als ze waren. Je bent erg verdrietig, je hebt met hem te doen en je hoopt dat het hem goed gaat, maar jij bent er klaar mee. Je wilt je leven er niet langer door hem laten bepalen. Als hij weer bij zinnen komt en met jou wil zijn, dan is dat hopelijk voordat jouw leven een andere kant opgaat en de deur dicht gaat. Je wil niet in het verleden blijven hangen en bent bereid zonder hem door te gaan. Leef
dan je leven alsof hij niet terugkomt. Geloof daar ook in: misschien komt hij niet terug. Maar dat kan niet erger zijn dan de situatie waar je nu inzit. Maar als hij, zoals ik, het gevaar voelt, komt hij misschien met een schok terug in de realiteit. Afhankelijk van wanneer dat gebeurt en hoe je leven er dan uitziet, kan je dan besluiten wat je daarmee wil doen.
